گاز دی اکسید کربن چیست ؟

• مشاهده تصویر بزرگتر

تقریباً اکثر افراد می دانند که گاز دی اکسید کربن چیست ؟ البته طبق نام گذاری صحیح جهانی درست تر این است که آن را «کربن دی اکسید» بنامیم نه «دی اکسید کربن»!

گاز کربن دی اکسید با نام اختصاری CO₂ یک مولکول رایج در طبیعت است که از دو اتم گاز اکسیژن و یک اتم کربن تشکیل شده است. این گاز در سرتاسر جو کره ی زمین وجود دارد.

کربن دی اکسید گازی بی رنگ و بی بو است و نقش مهمی در چرخه ی حیات در کره ی زمین دارد. همه ی انسان ها و حیوانات این گاز را تنفس می کنند و گازی سمی نیست بر خلاف مونو اکسید کربن که عامل گاز گرفتگی ناشی از عدم خروج پسماند گازی بخاری هاست. گیاهان با استفاده از گاز کربن دی اکسید طی فرآیند فتوسنتز رشد می کنند و پایه ای برای زنجیره غذایی بنا می گذارند.

گاز گلخانه ای دی اکسید کربن

گاز دی اکسید کربن به طور طبیعی در جو زمین وجود دارد و یکی از گاز های گلخانه ای به شمار می رود. یعنی می تواند انرژی خورشیدی را در زمین به دام بیندازد و دما را بالا ببرد. افزایش این گاز در جو زمین در اثر سوختن سوخت های فسیلی و کاهش مناطق جنگلی در سطح جهان که مصرف کننده ی این گاز هستند، باعث گرم شدن کره ی زمین می شود که تبعاتی نامناسب دارد و آب و هوای زمین را دچار ناپایداری می کند.

انسان ها آن را نفس می کشند، گیاهان به آن نیاز دارند

گاز کربن دی اکسید جزئی از هوا است و انسان آن را نفس می کشد و از طرفی محصول جانبی سوخت و ساز بدن نیز هست و در بازدم از ریه ها بیرون می آید.

وجود مقادیر کمی از کربن دی اکسید بخش مهمی از چرخه کربنی در جهان را آغاز می کند. گیاهان با مصرف آن فتوسنتز انجام می دهند و حلقه ای از زنجیره غذایی را تشکیل می دهند.

کاربرد گاز کربن دی اکسید

از آنجا که اکسیژن یکی از مواد حیاتی برای آتش است در اطفاء حریق از گاز کربن دی اکسید استفاده می کنند. این گاز هم چنین در تولید نوشابه های گاز دار نیز استفاده می شود.

کربن دی اکسید جامد چیست

کربن دی اکسید جامد به نام یخ خشک معروف است و برای حمل و نقل مواد غذایی یخ زده از آن استفاده می کنند.

مضرات گاز کربن دی اکسید

گاز کربن دی اکسید غیر قابل اشتعال است اما در صورت تنفس شدن با غلظت بالا باعث تولید اسید ضعیفی در دهان می شود که ترشی و سوزش گلو می آورد و در صورت تداوم تنفس می تواند به خفگی و مرگ منجر شود.

پیش از استفاده از این گاز باید در مورد اینکه ایمنی گاز دی اکسید کربن چیست مطالعه داشته باشید.

منبع: گاز دی اکسید کربن چیست ؟

گازهای خالص چیست و موارد استفاده از آن

• 

کاربردهای گاز های خالص وکد بندی خلوص گازها

گازهای خالص آن دسته از گاز هایی هستند که با کمترین درصد ناخالصی و بالاترین خلوص برای کاربرد های خاص استفاده می شوند.

استفاده از گاز های خالص در صنعت و فرآیند های دارای تکنولوژی پیشرفته رو به افزایش است. از این دسته گاز ها همچنین برای تحقیقات، کار های علمی و فناوری های زیست محیطی نیز استفاده ی فراوانی می شود.

گاهی خلوص گاز ها برای کاربرد های خوراکی و بهداشتی اهمیت پیدا می کند مانند گاز کربن دی اکسید که در تولید نوشابه از آن استفاده می شود. هر گونه ناخالصی و آلودگی باید از این دسته از گاز ها جدا شود تا بتوان از آن ها برای مصارف خاص استفاده کرد.

کد بندی خلوص گاز ها

خلوص گاز های خالص را می توان تقریباً 100% در نظر گرفت. برای مثال نیتروژن با خلوص 99.999% را گاز نیتروژن در نظر می گیرند.

خلوص گاز ها به صورت کد بندی نیز معرفی می شود. هر کد از دو عدد تشکیل شده است. عدد اول شامل تعداد ارقام 9 است که در بیان خلوص دیده می شود (چه قبل از اعشار و چه بعد از اعشار) و عدد دوم آخرین رقم اعشار را که با 9 متفاوت و معمولاً 0 یا 5 است را نشان می دهد. برای مثال نیتروژن 5.0 یعنی نیتروژنی با خلوص 99.999% و نیتروژن 5.5 یعنی نیتروژن با خلوص 99.9995% و نیتروژن 6.0 یعنی نیتروژن با خلوص 99.9999% درصد. ناخالصی های دیگر با واحد اندازه گیری ppm بیان می شوند.

گاز های خالصی که در بازار عرضه می شوند شامل اکسیژن، هیدروژن، نیتروژن، آرگون، هلیوم، کربن دی اکسید و … هستند. هزینه ی خرید این نوع گاز ها بالاتر است. زیرا فرآیند تولید آن ها نیاز به کارکرد بیشتر و فیلتر های پیشرفته تری دارد.

از این گاز ها به عنوان گاز حامل دستگاه GC (کروماتوگرافی گازی) و دیگر ابزار های شناسایی تجزیه استفاده می شود.

هلیوم خالص

یکی از گاز هایی که به دلیل خواص ویژه ای که دارد به عنوان گاز خالص حامل در ابزار های آزمایشگاهی شناسایی مورد استفاده قرار می گیرد گاز هلیوم است. این گاز اغلب با درصد خلوص بالا و رطوبت کم استفاده می شود تا هم آزمایش های دستگاه به طور دقیق انجام شود و هم به دستگاه آسیب نرسد.

هلیوم گازی است به دلیل ویژگی های خاص خود از جمله بی اثر بودن و واکنش ندادن با مواد دیگر کاربرد های بسیاری در زمینه های تحقیقاتی، آزمایشگاهی و پزشکی دارد.

ناخالصی های جزئی

ناخالصی های جزئی موجود در گاز ها معمولاً شامل هیدروکربن ها، رطوبت، اکسیژن و دی اکسید کربن است که با واحد ppm اندازه گیری می شود.

متصدیان آزمایشگاه ها موظفند که در انتخاب و خرید گازهای خالص دقت کافی را به عمل آورند

منبع: گازهای خالص چیست و موارد استفاده از آن