هورمون اچسیجی یا گنادوتروپین جفتی انسان (به انگلیسی: Human chorionic gonadotropin) از هورمونهایی است که در حین حاملگی تولید میشود. این هورمون توسط جفت ایجاد میشود که تخم را پس از لانهگیری در رحم تغذیه میکند. اچسیجی اولین بار حدود ۱۱ روز پس از لقاح در خون و بین ۱۲ تا ۱۴ روز پس از لقاح در ادرار قابل اندازهگیری است. بهطور طبیعی مقدار اچسیجی هر ۴۸ ساعت دوبرابر میشود. سطح این هورمون در هفتههای ۸ تا ۱۱ به حداکثر خود رسیده و سپس در ادامه حاملگی کاهش مییابد.
پس از لقاح سلول تخم شروع به تکثیر کرده و بلاستوسیتها را بوجود میآورد. در اطراف سلولهای بلاستوسیت، سلولهای تروفوبلاست و سلولهای سنسیشیو تروفوبلاست بوجود میآیند. سلولهای سنسیشیو تروفوبلاست، اولین سلولهایی هستند که هورمون hCG را تولید میکنند. هورمون hCG تولید شده از سلولهای سنسیشیو تروفوبلاست، بر روی جسم زرد اثر گذاشته و از تحلیل رفتن آن جلوگیری میکند. پروژسترون تولید شده از جسم زرد، بر روی سلولهای دیواره رحم اثر گذاشته و از ریزش آنها جلوگیری کرده و بدین ترتیب، زمینه را برای لانه گزینی و شروع حاملگی آماده میکند. در روز ۲۲، لانه گزینی (Implantation) انجام میشود و با تشکیل جفت، تولید هورمونهای hCG و پروژسترون، توسط سلولهای جفت انجام میگیرد.
زمانها بر اساس سن حاملگی (Gestational Age) [تعداد هفتههایی که از اولین روز آخرین قاعدگی (LMP) گذشتهاست] میباشد:
توجه: این اعداد فقط به عنوان راهنما داده شده و افزایش این هورمون در هر فرد متفاوت میباشد. مقدار مطلق به اندازه سیر تغییرات اهمیت ندارد.
مقادیر پایین اچسیجی علل مختلفی میتواند داشته باشد و میبایست آزمایش طی ۷۲–۴۸ بعد تکرار شود تا با توجه به تغییرات سطح هورمون بتوان قضاوت نمود. سطوح پایین اچسیجی میتواند نشاندهنده موارد زیر باشد:
مقادیر زیاد اچسیجی علل مختلفی میتواند داشته باشد و میبایست آزمایش طی ۷۲–۴۸ بعد تکرار شود تا با توجه به تغییرات سطح هورمون بتوان قضاوت نمود. سطوح بالای اچسیجی میتواند نشاندهنده موارد زیر باشد:
مقدار این هورمون بهطور معمول توسط پزشکان دوباره اندزاهگیری نمیشود مگر این که مشکلی به وجود آمده باشد. در صورت خونریزی، درد شدید شکمی یا سابقه سقط ممکن است پزشک این آزمایش را تکرار کند.
هیچ عاملی نمیتواند مقدار این هورمون را تحت تأثیر قرار دهد بجز داروهایی که حاوی این هورمون باشند. این داروها برای درمان نازایی مورد استفاده قرار میگیرد و پزشک در مورد زمان انجام این آزمایش پس از دریافت این داروها، شما را راهنمایی خواهد نمود. سایر داروها مثل آنتی بیوتیکها، ضد دردها، قرصهای ضد بارداری خوراکی یا سایر داروهای هورمونی هیچ تأثیر بر مقدار این هورمون نخواهند داشت.
منبع : ویکی پدیا